Od 22 lutego 2016 roku obwiązują nowe przepisy dotyczące zawierania umów o pracę na okres próbny. Nowe regulacje powstały w celu rozwiania licznych wątpliwości dotyczących zawierania umowy o pracę na okres próbny z nowym pracownikiem.
Jak było przed nowelizacją?
Przed 22 lutego 2016 przepisy kodeksu pracy praktycznienie nie regulowały sposobu zawierania umów na okres próbny. Jedyny zapis znajdował się w paragrafie 2 art. 25 Kodeksu pracy. Przepis ten składał się wyłącznie z jednego zdania, z którego wynikało jedynie, że pracownika na podstawie umowy na okres próbny można zatrudnić maksymalnie na okres 3 miesięcy.
Jak jest obecnie?
Po nowelizacji, do artykułu 25 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks Pracy (Dz.U. z 2016 r. poz.1666) tj. dodano nowe przepisy, których celem jest sprecyzowanie zasad zawierania umów o pracę na okres próby - zmiany te dotyczą:
- określenia celu zawarcia umowy na okres próbny tzn. sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania określonego rodzaju pracy,
- wprowadzenia zakazu ponownego zawarcia umowy na okres próbny z tym samym pracownikiem , z wyjątkiem:
- zatrudnienia w celu wykonywania innego rodzaju pracy,
- zatrudnienia po upływie co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę jeżeli pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania tego samego rodzaju pracy; w tym przypadku dopuszczalne jest jednokrotne ponowne zawarcie umowy na okres próbny.
Przykład I
Ireneusz K. właściciel restauracji zatrudnił 23 letniego absolwenta szkoły gastronomicznej Mirosława T. na 3 miesięczny okres próbny. Niestety mimo szczerych chęci i ogromnego zapału do pracy okazało się, iż Mirosław T. nie posiada talentu do gotowania, co więcej nadzorujący Mirosława T. kucharz oświadczył swojemu pracodawcy, iż jego podopieczny nie radzi sobie w sytuacjach stresowych wynikających z większej ilości zamówień. Po upływie okresu próbnego Ireneusz K. widząc, że Mirosław T. przykłada się do swoich obowiązków, lecz sobie z nimi nie radzi zaproponował mu umowę na 3-miesięczny okres próbny na stanowisku kelnera. Mirosław T. zgodził się. Tym razem Mirosław T. bardzo dobrze radził sobie na nowym stanowisku. Ireneusz K. zadowolony z pracy Mirosława T. zaproponował mu umowę o pracę na okres 8 miesięcy.
Przykład II
Janusz D. pracował jako stolarz w zakładzie meblarskim Aleksandra T. W sierpniu 2012 roku podczas urlopu wypoczynkowego złamał rękę. W związku z koniecznością przebycia operacji, zrośnięcia się kości przedramienia i rehabilitacji przebywał na zwolnieniu lekarskim przez 5 miesięcy. W zaistniałej sytuacji Aleksander T. pomimo bardzo dobrej opinii na temat pracy Janusza D. po upływie 3 miesięcy rozwiązał z mim umowę o pracę bez okresu wypowiedzenia. Po odzyskaniu sprawności w złamanej ręce Janusz D. podejmował pracę kolejno w dwóch innych zakładach meblarskich, jednakże okazało się, iż w wyniku wypadku mimo przebytej rehabilitacji ręka Janusza D. nie jest już tak sprawna jak przed wypadkiem. W kwietniu 2016 roku Janusz D. oświadczył Aleksandrowi T., iż chciałby zatrudnić się ponownie w jego zakładzie jako stolarz. Aleksander T. ze względu na sumienność, oraz 10 staż pracy Janusza D., zdecydował się go ponownie zatrudnić na 3-miesięczny okres próbny. Niestety Aleksander T. również zauważył niską wydajność Janusza D. w stosunku do pozostałych pracowników zatrudnionych w jego zakładzie. Po upływie okresu próbnego nie mogąc zatrudnić Janusza D. na dotychczasowym stanowisku zaproponował mu posadę przedstawiciela handlowego. Aleksander T. zawarł z Januszem D. umowę na miesięczny okres próbny. Widząc, że Janusz D. dobrze radzi sobie na nowym stanowisku Aleksander T. po upływie miesięcznego okresu próbnego, mając na uwadze , iż Janusz D. pracował w jego zakładzie przez 10 lat, podpisał z nim umowę na czas nieokreślony.
W podanym przykładzie Aleksander T. podpisał z Januszem D. umowę na miesięczny okres próbny. Jeśli okazałoby się, że miesiąc jest zbyt krótkim okresem do zweryfikowania czy Janusz D. radzi sobie na danym stanowisku, wówczas jeśli Aleksander T. chciałby zatrudnić Janusza D. w swoim zakładzie musiałby zawrzeć z nim nową umowę na okres próbny przenosząc go na inne stanowisko z nowym zakresem obowiązków.
Artykuł archiwalny, stan prawny na: 01.03.2017
Opracował: Sławomir Stwora