1 stycznia 2020 r. weszły w życie nowelizacje ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych i osób prawnych wprowadzające ulgę za złe długi. Nowelizacja ustaw o PIT i CIT (odpowiednio: art. 26i oraz art. 18f) umożliwiła wierzycielowi pomniejszenie uzyskanego przychodu o kwotę niezapłaconych wierzytelności. Z kolei dłużnik będzie obowiązany zwiększyć podstawę opodatkowania o kwotę niezapłaconego zobowiązania, które wcześniej zaliczył w poczet kosztów uzyskania przychodu.
Przepisy ulgi na złe długi będą miały zastosowanie od 01.01.2020 i będą dotyczyły faktur, dla których termin płatności upłynął w roku 2020.
Prawo do zastosowania ulgi:
- przychód dla celów podatkowych musiał zostać zarachowany jako należny (przychód taki określa się już w dacie wydania towaru lub wykonania usługi, nie później niż w dacie wystawienia faktury w tym faktury wystawionej przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi),
- wierzytelności bądź zobowiązania oraz świadczenia pieniężne wynikają z transakcji handlowych w których przynajmniej jedna ze stron określa przychody lub koszty uzyskania przychodów
- dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji
- od daty wystawienia faktury nie upłynęły dwa lata licząc od końca roku kalendarzowego w którym wystawiono fakturę
- okres 90 dni liczy się od pierwszego dnia następującego po określonym na fakturze lub w umowie terminu płatności
- transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej
- wierzytelności odliczone od podstawy opodatkowania lub zwiększające kwotę straty nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów na podstawie innych przepisów ustawy np. uprawdopodobnienie lub udokumentowanie nieściągalności
- jeżeli uprawnienie albo obowiązek odpowiednio zwiększenia lub zmniejszenia powstaje po zmianie formy opodatkowania, zmniejszenia albo zwiększenia podstawy opodatkowania albo straty dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania
- jeżeli termin zapłaty określony na fakturze lub umowie narusza przepisy ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, przez termin płatności rozumie się termin określony zgodnie z przepisami tej ustawy
- transakcje handlowe nie dotyczą podmiotów powiązanych
W przypadku wierzyciela art. 26 i oraz 18f ustawy o podatku PIT i CIT stanowi, iż może on odliczyć od podstawy opodatkowania kwoty, które zaliczył do przychodów należnych w stosunku do których upłynął 90 dniowy termin od dnia wymagalności
W przypadku dłużnika jest on zobowiązany do korekty kosztów uzyskania przychodów o wartość zobowiązania co do którego upłynął 90 dzień od dnia terminu zapłaty określonego na fakturze bądź w umowie. Dłużnik ma zatem obowiązek korekty, zaś wierzyciel prawo do niej.
Jeżeli wierzyciel poniósł stratę korekta powiększa tą stratę i może ją rozliczać w kolejnych latach. Jeżeli wartość zmniejszenia podstawy opodatkowania jest u wierzyciela wyższa niż podstawa opodatkowania to wówczas tą nieodliczoną wartość może on rozliczyć w okresie trzech kolejnych lat podatkowych.
Jeżeli wartość zobowiązania u dłużnika, które nie zostało przez niego zapłacone przewyższa stratę to powstanie u niego dochód do opodatkowania.
W okresach miesięcznych/kwartalnych przy wyliczeniu zaliczki na podatek dochodowy dokonujemy korekt - począwszy od okresu rozliczeniowego w którym upłynęło 90 dni od daty płatności ,aż do okresu kiedy wierzytelność została uregulowana lub zbyta. Zmniejszenia/zwiększenia dokonuje się gdy do dnia terminu płatności zaliczki na podatek dochodowy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta.
W zeznaniu rocznym zwiększenia/zmniejszenia podstawy opodatkowania dokonuje się jeżeli do dnia złożenia zeznania podatkowego dana wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta. Gdy po roku podatkowym w którym skorzystaliśmy z ulgi wierzytelność została uregulowana bądź zbyta podatnik jest zobowiązany do zwiększenia/zmniejszenia podstawy opodatkowania , bądź zmniejszenia straty za rok w którym wierzytelność została uregulowana bądź zbyta .
W rocznym zeznaniu podatkowym jesteśmy zobowiązani wykazać wierzytelności bądź zobowiązania co do których zastosowaliśmy ulgę.
Artykuł archiwalny 2020
Opracowała: Małgorzata Kowalczyk