1 lipca 2018 roku wchodzą w życie przepisy dotyczące mechanizmu podzielonej płatności. Pomimo tego że mechanizm ten na chwilę obecną jest dobrowolny, będzie dotyczył również podatników którzy nie planują z niego korzystać.
O zastosowaniu split payment będzie decydował nabywca. Dokonując płatności z tytułu faktury VAT będzie mógł wybrać specjalny przelew. Kwota należności zostanie podzielona na dwie części: kwota netto trafi na rachunek bieżący dostawcy, natomiast kwota VAT na specjalny rachunek. Rachunki te są tworzone automatycznie i nieodpłatnie przez banki do rachunków firmowych i nie podlegają obowiązkowi zgłoszenia do Urzędu Skarbowego. W danych przelewu nabywca będzie musiał dodatkowo podać dokładny numer faktur, NIP sprzedawcy, a także kwotę brutto oraz VAT wynikające z faktury. Mechanizm ten ma pewne ograniczenia. Nie można za jego pośrednictwem dokonać płatności walutowych, a także rozliczeń które nie wynikają z wystawionych faktur (czyli wpłat zaliczek oraz płatności za faktury pro-forma). Kolejne to konieczność dokonywania płatności za kilka faktur odrębnymi przelewami.
Sprzedawca, który otrzyma płatność split payment będzie mógł wykorzystać środki zgromadzone na rachunku VAT tylko w określony sposób. Rachunek VAT może być obciążony głównie w celu:
- dokonania płatności kwoty odpowiadającej kwocie podatku od towarów i usług z tytułu nabycia towarów lub usług na rachunek VAT;
- wpłaty podatku od towarów i usług, dodatkowego zobowiązania podatkowego, odsetek za zwłokę w zapłacie VAT;
- przekazania środków na główny rachunek rozliczeniowy, ale tylko w wypadku jeżeli zgodzi się na to naczelnik urzędu skarbowego;
Na rozpatrzenie wniosku o zwrot środków z rachunku VAT fiskus ma 60 dni, ale może nie wyrazić zgody na zwrot w przypadku:
- posiadania przez podatnika zaległości podatkowej w podatku - w wysokości odpowiadającej zaległości podatkowej w podatku wraz z odsetkami za zwłokę, istniejącej na dzień wydania decyzji;
- gdy zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku nie zostanie wykonane, w szczególności gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań z tytułu podatku lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję zobowiązań z tytułu podatku,
- gdy zachodzi uzasadniona obawa że wystąpi zaległość podatkowa w podatku lub zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.
Niestety, dobrowolność stosowania mechanizmu będzie najprawdopodobniej tylko pozorna. Dostępność środków na rachunkach VAT będzie mocno ograniczona, najłatwiejszym sposobem na ich wykorzystanie będzie dokonywanie bieżących płatności za pomocą mechanizmu. W związku z tym, podatnicy którzy będą obawiali się utraty płynności i zamrożenia środków na rachunku VAT będą musieli skorzystać z płatności split payment.
Ustawodawca przewidział również korzyści, które mają zachęcić do korzystania z mechanizmu podzielonej płatności:
- skrócony, 25-dniowy termin zwrotu podatku VAT - jeżeli podatnik wystąpi o zwrot podatku wynikający z deklaracji na odrębny rachunek VAT; dodatkowo organ podatkowy nie będzie mógł przedłużyć tego terminu;
- zmniejszenie zobowiązania podatkowego w przypadku płatności przed terminem z rachunku VAT;
- brak odpowiedzialności solidarnej za faktury płacone z pomocą split payment;
- w stosunku do podatnika stosującego mechanizm podzielonej płatności nie będą stosowane przepisy dotyczące sankcji VAT (art. 112b ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 oraz art. 112 c ustawy o VAT) oraz podwyższonej stawki odsetek za zwłokę w odniesieniu do zaległości w podatku VAT (art. 56b Ordynacji podatkowej).
Opracował: Marcin Jaworski
Artykuł archiwalny 2018