Przedsiębiorcy decydujący się na zewnętrzne finansowanie posiadania samochodu w firmie, korzystają często z leasingu operacyjnego. Przy tej umowie to leasingodawca jako właściciel ujmuje przedmiot leasingu jako składnik majątku swojej firmy w ujęciu podatkowym. Leasingobiorca natomiast, jako główny użytkownik pojazdu, rozlicza w kosztach firmy faktury za raty leasingowe. Po zakończeniu okresu trwania umowy leasingobiorca nabywa prawo do wykupu pojazdu na preferencyjnych warunkach, często po dużo niższej niż rynkowa cenie.
Generalnie przedsiębiorca nie działający w formie spółki wykupując samochód z leasingu, może zaliczyć go jako środek trwały w firmie lub, przeznaczyć na cele prywatne.
Sprzedaż auta wykupionego z leasingu, a rozliczenie podatku dochodowego
Jeżeli przedsiębiorca, decydując się na korzystanie z auta w firmie, rozliczy koszt wykupionego pojazdu w działalności, to w przypadku dalszej odsprzedaży auta zapłaci podatek dochodowy z działalności na mocy art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych który wskazuje, iż sprzedaż składników majątku firmy podlega opodatkowaniu jako przychód z działalności gospodarczej. Przedsiębiorca ma w takiej sytuacji obowiązek wykazania go nawet w przypadku sprzedaży składnika majątku w ciągu 6 lat od wycofania go z działalności lub jej zamknięcia
Przez długi okres interpretacje wydawane przez organy podatkowe utrzymywały, iż fakt obciążenia kosztów prowadzonej działalności gospodarczej ratami leasingowymi przesądzał o tym, iż po zakończeniu umowy leasingu samochód automatycznie stawał się majątkiem leasingobiorcy, a tym samym sprzedaż majątku musiała być opodatkowana w firmie przedsiębiorcy. Na zmianę stanowiska Ministerstwa Finansów wpłynęły dopiero wyroki WSA w Poznaniu z 11 grudnia 2013 r., sygn. akt I SA/Po 574/13 oraz WSA w Gliwicach z 23 lutego 2015 r. sygn. akt I SA/Gl 1028/14. Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z 12 lutego 2016 r., nr DD9.8220.2.57.2016.KZU i DD9.8220.2.58.2016.KZU przyznał, że skoro po zakończeniu leasingu operacyjnego auta nie były użytkowane w firmie, a jedynie do celów prywatnych, ich sprzedaż nie będzie przychodem z działalności gospodarczej. Organ podatkowy wskazał, iż wynagrodzenie otrzymane ze sprzedaży pojazdu należy zakwalifikować do przychodów z odpłatnego zbycia innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dane oznacza, iż sprzedaż po upływie pół roku pojazdu wykupionego z leasingu na cele prywatne nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Sprzedaż auta wykupionego z leasingu a rozliczenie podatku VAT
Każdy czynny podatnik VAT, który dokona zakupu związanego z działalnością opodatkowaną VAT, od którego odliczy podatek VAT, sprzedając dany towar będzie zobligowany do naliczenia VAT od sprzedaży. Przekazanie towaru, od którego odliczono podatek VAT na potrzeby własne przedsiębiorcy, traktowane jest na równi ze sprzedażą i od takiego przekazania, również zostanie naliczony podatek VAT od wartości rynkowej towaru.
Dla podatku VAT wykup pojazdu z leasingu jest czynnością odrębną od umowy leasingu, dlatego odliczenie VAT-u od rat leasingowych nie będzie miało bezpośredniego wpływu na naliczenie, czy nienaliczenie VAT-u przy sprzedaży wykupionego po zakończonej umowie leasingu auta.
Gdy wykupu dokonuje czynny podatnik VAT prowadzący sprzedaż opodatkowaną, to podatek VAT można w takim wypadku odliczyć w dwóch wariantach:
- 50% wartości podatku VAT,
- 100% wartości podatku VAT.
Stawka 50% jest stosowana w odniesieniu do pojazdów osobowych użytkowanych nie tylko do działalności gospodarczej. 100% VAT przysługuje natomiast m.in. w odniesieniu do pojazdów, z których podatnik korzysta wyłącznie w celach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Przedsiębiorca musi jednak złożyć w urzędzie skarbowym formularz VAT-26 i ma obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.
Gdy dokonujemy sprzedaży samochodu użytkowanego dotychczas do celów mieszanych od zakupu którego dokonaliśmy 50% odliczenia VAT w okresie 5 lat od nabycia przysługuje nam możliwość dokonania korekty pozostałej nieodliczonej kwoty VAT w związku ze zmianą przeznaczenia wykorzystania pojazdu z mieszanego na w pełni opodatkowane, w części jaka pozostała do końca okresu korekty.
Wykupując samochód, po zakończeniu umowy leasingu, celem wykorzystywania go wyłącznie prywatnie, przedsiębiorca nie ma prawa do odliczenia z tego tytułu podatku VAT (jako że nabyty składnik majątku nie służy działalności opodatkowanej VAT-em).
Wg. stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach zawartego w interpretacji indywidualnej o sygn. IBPP2/4512-315/15/BW z 12.06.2015r. jeżeli podatnik od razu przy wykupie przeznaczy go na cele osobiste to nie będzie w ogóle mieć możliwości odliczenia podatku VAT w momencie wykupu. Ponadto nieodpłatne przekazanie przez przedsiębiorcę przedmiotowego samochodu osobowego na cele osobiste po jego wykupie, nie będzie podlegało opodatkowaniu na mocy art. 8 ust.2 pkt.1 ustawy o VAT, ponieważ nie przysługiwało mu prawo do odliczenia VAT.
Opracowała: Agnieszka Majewska
Kancelaria Podatkowa Skłodowscy
Artykuł archiwalny: 30.03.2018 r.