Szanowni Państwo,
24 marca Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację Kodeksu pracy wdrażającą unijne dyrektywy.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia.
Podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw to przede wszystkim wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego - tzw. dyrektywy rodzicielskiej oraz work-life balance z dnia 20 czerwca 2019r.
Co się zmieni?
NOWE ZASADY ZAWIERANIA UMÓW NA OKRES PRÓBNY
Długość okresu próbnego na jaki zatrudniliśmy pracownika obliguje nas do zawarcia z nim kolejnej umowy o pracę na okres zgodny z tabelą poniżej:
Umowa na okres próbny | Kolejna umowa |
Zawarta na okres | Zawarta na okres |
1 miesiąca | max 6 miesięcy |
2 miesięcy | od 6-12 miesięcy |
3 miesięcy | powyżej 12 miesięcy |
Warto zaznaczyć, że czas trwania umowy o pracę na okres próbny będzie mógł zostać przedłużony o miesiąc, jeżeli będzie to uzasadnione rodzajem pracy. Co więcej, pracodawca i pracownik będą mogli uzgodnić w umowie, że umowa wydłuży się o czas urlopu oraz innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy.
NOWE ZASADY DOTYCZĄCE UMÓW NA CZAS OKREŚLONY
Nowe przepisy wprowadzają istotne zmiany w zakresie wypowiadania umów zawartych na czas określony. Pracodawca chcący wypowiedzieć zawartą z pracownikiem umowę tego typu będzie zobowiązany do wskazania przyczyny jej wypowiedzenia. Brak spełnienia przez pracodawcę nowych wymogów może rodzić ryzyko przegrania procesu sądowego. Sąd, uznając, że wypowiedzenie było wadliwe, będzie mógł orzec przywrócenie pracownika do pracy.
DOJDZIE SZEREG DOKUMENTÓW JAKIE PRACODAWCA BĘDZIE MUSIAŁ PRZYGOTOWAĆ PRZY ZAWIERANIU UMOWY O PRACĘ:
Nowelizacja istotnie poszerzy zakres informacji przekazywanej nowo zatrudnionym pracownikom. Obowiązek informacyjny zostanie poszerzony o przekazywanie informacji dotyczących:
a) obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
b) obowiązującym pracownika dobowym i tygodniowym wymiarze czasu pracy,
c) przysługujących pracownikowi przerwach w pracy,
d) przysługującym pracownikowi dobowym i tygodniowym odpoczynku,
e) zasadach dotyczących pracy w godzinach nadliczbowych i rekompensaty za nią,
f) w przypadku pracy zmianowej - zasadach dotyczących przechodzenia ze zmiany na zmianę,
g) w przypadku kilku miejsc wykonywania pracy - zasadach dotyczących przemieszczania się między miejscami wykonywania pracy,
h) innych niż uzgodnione w umowie o pracę przysługujących pracownikowi składnikach wynagrodzenia oraz świadczeniach pieniężnych lub rzeczowych,
i) wymiarze przysługującego pracownikowi płatnego urlopu, w szczególności urlopu wypoczynkowego lub, jeżeli nie jest możliwe jego określenie w dacie przekazywania pracownikowi tej informacji, o zasadach jego ustalania i przyznawania,
j) obowiązujących zasadach rozwiązania stosunku pracy, w tym o wymogach formalnych, długości okresów wypowiedzenia oraz terminie odwołania się do sądu pracy lub, jeżeli nie jest możliwe określenie długości okresów wypowiedzenia w dacie przekazywania pracownikowi tej informacji, sposobie ustalania takich okresów wypowiedzenia,
k) prawie pracownika do szkoleń, jeżeli pracodawca je zapewnia, w szczególności o ogólnych zasadach polityki szkoleniowej pracodawcy,
l) układzie zbiorowym pracy lub innym porozumieniu zbiorowym, którym pracownik jest objęty, a w przypadku zawarcia porozumienia zbiorowego poza zakładem pracy przez wspólne organy lub instytucje - nazwie takich organów lub instytucji,
m) w przypadku gdy pracodawca nie ustalił regulaminu pracy - terminie, miejscu, czasie i częstotliwości wypłacania wynagrodzenia za pracę, porze nocnej oraz przyjętym u danego pracodawcy sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy;
ZOSTANĄ PRZYZNANE PRACOWNIKOM NOWE UPRAWNIENIA
1.
Pracownicy zatrudnieni u danego pracodawcy min 6 miesięcy mogą raz w roku poprosić o bezpieczniejsze, bardziej stabilne warunki pracy. Pracodawca powinien w miarę możliwości się przychylić, a jeżeli ma inne zdanie jest zobowiązany w terminie 1 miesiąca poinformować pracownika o przyczynie odmowy.
Na mocy nowych przepisów pracownik będzie mógł wystąpić do pracodawcy o:
- zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony,
- zmianę rodzaju pracy, np. o zmianę stanowiska lub zakresu obowiązków,
- zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy.
2.
Kolejnym uprawnieniem, jakie nowelizacja przewiduje dla pracowników rodziców, jest umożliwienie złożenia przez pracowników wychowujących dziecko do 8. Roku życia wniosku o zastosowanie względem pracownika elastycznej organizacji pracy.
Chodzi tutaj o możliwość złożenia wniosku o wykonywanie pracy w formie pracy zdalnej, a także w różnych systemach czasu pracy: przerywanym, ruchomym, pracy weekendowej, skróconego tygodnia pracy. Będzie można również złożyć wniosek o indywidualny rozkład czasu pracy lub wykonywanie pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy.
3.
Dodatkowo nowelizacja wprowadzi zmianę w zakresie uzyskiwania zgód pracowników rodziców wychowujących dziecko do 8 roku życia na wykonywanie przez nich pracy w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy oraz na delegowanie poza miejsce pracy.
Dotychczas pracodawcy byli zobowiązani do uzyskiwania zgody pracowników rodziców wychowujących dzieci do ukończenia 4. Roku życia. Po zmianach pracodawcy będą musieli uzyskiwać zgodę pracowników rodziców wychowujących dzieci do ukończenia 8. roku życia.
Warto jednak pamiętać, że z przedmiotowych uprawnień będzie mógł skorzystać wyłącznie jeden pracownik rodzic.
DOJDĄ DODATKOWE PRZERWY W PRACY PRACOWNIKA
Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika:
Wynosi co najmniej 6 godzin - przysługuje przerwa 15 min
Wynosi co najmniej 9 godzin - przysługuje dodatkowa przerwa 15 min
Wynosi co najmniej 16 godzin - przysługuje dodatkowa przerwa 15 min
DOJDĄ NOWE URLOPY
Każdy pracownik zyska prawo do 5-dniowego urlopu opiekuńczego i dwóch dodatkowych dni wolnych na załatwienie pilnych spraw prywatnych.
Osoba zatrudniona powyżej 10 lat mająca na wychowaniu dziecko do 14 roku życia może skorzystać z 35 dni wolnych od pracy:- 26 dni urlopu
- 2 dni pełnopłatne opieki nad dzieckiem
- 5 dni bezpłatne opieki nad członkiem rodziny lub nad osobą zamieszkującą w tym samym gospodarstwie domowym
- 2 dni połowę płatne na załatwianie ważnych spraw
W RAMACH DYREKTYWY WORK-LIFE BALANCE
WYDŁUŻONE ZOSTANĄ TEŻ URLOPY RODZICIELSKIE:
Z 32 tygodni do 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka
Z 34 tygodni do 43 tygodni w przypadku ciąży mnogiej
Każdemu z pracowników- rodziców dziecka przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego z wymiaru urlopu. To w praktyce oznacza, że jeżeli matka dziecka zechce z nim być przez cały okres rodzicielskiego, to może skorzystać jedynie z 34 tygodni. Dodatkowe 9 tygodni będzie przysługiwało ojcu dziecka. Jeżeli ojciec dziecka nie zechce skorzystać z 9 tygodni rodzicielskiego to ta możliwość przepada. Nie zostanie przekazana matce.
Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo albo nie więcej niż w 5 częściach nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.
W przypadku złożenia wniosku o urlop rodzicielski (przy urodzeniu jednego dziecka) wysokość zasiłków będzie następująca:
- urlop macierzyński (20 tygodni) - płatny 100% (tak, jak obecnie)
- urlop rodzicielski (32 tygodnie) - płatny 70% (obecnie: pierwsze 6 tygodni płatne 100%, kolejne 26 tygodni- płatne 60%)
- urlop rodzicielski przysługujący wyłącznie drugiemu rodzicowi (9 tygodni)- płatny 70%
Nowe uprawnienia, które będą przysługiwać pracownikom na mocy
nowelizacji, nakładają na Państwa wiele obowiązków oraz mogą istotnie
wpływać na organizację pracy prowadząc np. do potrzeby częstszego
organizowania zastępstw, czy potrzebę wdrożenia w zakładzie pracy nowych
procedur, modyfikacji tych dotychczas stosowanych oraz przeglądu i
wprowadzenia niezbędnych zmian w dokumentach wewnątrzzakładowych.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia.