Restrukturyzacja przedsiębiorstwa - na czym polega?

Aktualności

Wszyscy przedsiębiorcy wiedzą, że prowadzenie własnej działalności zawsze wiąże się z pewnym ryzykiem. W wyniku źle obliczonego budżetu, nieefektywnej strategii biznesowej lub nagłego wzrostu kosztów, przedsiębiorstwa borykają się z problemami finansowymi. Czasem winę za kłopoty finansowe ponoszą niepłacący w terminie kontrahenci, nieopłacalna produkcja albo sytuacja w kraju (czego przykładem może być pandemia Covid-19) lub na świecie, gdy dochodzi do wojen i innych kryzysów. Powodem, dla którego w ciągu ostatnich kilka lat, kilkaset przedsiębiorstw ogłosiło upadłość, mogła być też rosnąca gwałtownie inflacja. Restrukturyzacja firmy, która ma poważne kłopoty finansowe, może zapobiec ogłoszeniu upadłości.

Wiele firm przed podjęciem decyzji o przeprowadzeniu restrukturyzacji sądowej, dokonanej zgodnie z przepisami Ustawy Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe z 2015 r., próbuje jeszcze wprowadzić zmiany samodzielnie i nie kierować sprawy do sądu. Restrukturyzacja miękka może zostać przeprowadzona właściwie w każdej chwili, ale najczęściej podejmuje się decyzję o tym procesie wtedy, kiedy zaczynają się kłopoty finansowe. Proces restrukturyzacji miękkiej danej firmy jest nieformalny i może obejmować wprowadzenie zmian w zarządzaniu finansami i innymi aktywami, zmiany w strukturze kapitałowej, poprawę płynności finansowej lub negocjacje z wierzycielami. Przedsiębiorstwo może poszukiwać inwestorów lub kredytów na lepszych warunkach, aby poprawić swoją sytuację finansową. Celem wprowadzenia tych zmian jest przywrócenie stabilności, ale też poprawa sytuacji firmy na rynku. Właściwie każdy przedsiębiorca w celu ratowania swojego biznesu może skorzystać z takiej restrukturyzacji, bez względu na to, czy prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, czy też zarządza większą spółką.

Kto przeprowadza proces restrukturyzacji miękkiej?

Kiedy zachodzi potrzeba restrukturyzacji, właściciel firmy lub zarząd może samodzielnie spróbować negocjacji z wierzycielami w celu szybszego spłacenia długu. Najczęściej rozkłada się go na raty. W takim wypadku, bez pomocy sądu, należy jednak mieć na uwadze fakt, że wierzyciele mogą odmówić negocjacji uznając, że firma próbuje uniknąć odpowiedzialności lub umocnić swoją pozycję na rynku. Jeśli negocjacje zawiodą i przedsiębiorstwo nadal znajduje się w złej sytuacji, pozostaje przeprowadzenie restrukturyzacji sądowej. Jeśli jednak restrukturyzacja miękka się powiedzie, nie tylko dochodzi do uratowania przedsiębiorstwa przed ogłoszeniem upadłości, ale często wprowadzenie zmian w strukturze organizacyjnej, zastosowanie nowych technologii i większej optymalizacji procesów może wpłynąć na poprawę konkurencyjności firmy i wręcz poprawić jej sytuację na rynku. 

Dobrze przeprowadzony proces restrukturyzacji zawsze rozpoczyna się od dokładnej analizy sytuacji firmy i znalezienia dokładnych źródeł jej problemu. Później, w zależności od potrzeb, przeprowadza się jeden z typów restrukturyzacji: operacyjną, finansową, strategiczną lub właścicielską. W restrukturyzacji operacyjnej prowadzi się do zmian w zakresie prowadzonej przez firmę podstawowej działalności gospodarczej. Analizuje się tutaj marketing, zasoby i produkty lub usługi, którymi zajmuje się dane przedsiębiorstwo, żeby doprowadzić do zmiany stanu i struktury aktywów. Restrukturyzacja finansowa opiera się na zmianach w zakresie zarządzania finansami danej firmy, strategiczna dotyczy planów rozwoju restrukturyzowanego przedsiębiorstwa, a właścicielska polega na zmianie formy własnościowej.

Zdarza się jednak, że restrukturyzacja miękka nie przynosi oczekiwanych efektów lub wierzyciele odmawiają współpracy z dłużnikiem. Jeśli przedsiębiorca jest niewypłacalny przez 3 miesiące, sytuacja staje się bardziej skomplikowana - musi on złożyć do sądu odpowiedni wniosek i rozpocząć proces restrukturyzacji sądowej.  Jest to znacznie mniej elastyczny proces, niż restrukturyzacja miękka, ale daje przedsiębiorstwu większą ochronę prawną przed wierzycielami. W ramach restrukturyzacji sądowej przedsiębiorstwo może skorzystać z jednego z czterech postępowań: postępowania o zatwierdzenie układu, przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego lub postępowania sanacyjnego. Wybór odpowiedniego trybu zależy od stopnia zadłużenia firmy oraz potrzeby ochrony przed egzekucją wierzycieli. Restrukturyzacja sądowa pozwala firmie na zawarcie korzystnych porozumień z wierzycielami, przeprowadzenie działań naprawczych oraz kontynuowanie działalności przy jednoczesnym uniknięciu likwidacji majątku.  Przeprowadzana jest ona zgodnie z przepisami Ustawy Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe z 2015 r. W takim wypadku to nie zarząd firmy lub właściciel prowadzi jakiekolwiek negocjacje lub wprowadza zmiany, a sąd, który w toku procesu wyznacza odpowiedniego zarządcę. Ta osoba odpowiedzialna jest za wynegocjowanie z wierzycielami spłaty długów i przeprowadzenie potrzebnych zmian w przedsiębiorstwie. Podczas gdy trwa postępowanie, przedsiębiorca nie może podejmować żadnych decyzji w firmie, a jego rolę całkowicie przejmuje zarządca. Restrukturyzacja sądowa to właściwie ostateczny krok przed ogłoszeniem upadłości. Jeśli nie powiedzie się, firma upada.

Podsumowując, przeprowadzenie restrukturyzacji przedsiębiorstwa to bardzo złożone przedsięwzięcie, które wymaga szczegółowej analizy sytuacji firmy, ułożenia planu i dokładnego monitorowania procesu, żeby mieć pewność, że zyska się założone cele i ocali firmę przed ogłoszeniem upadłości. Proces restrukturyzacji to czasem ostatnia deska ratunku przed bankructwem i upadkiem firmy. Należy przeprowadzić go w najlepszy możliwy sposób, dlatego zalecamy skorzystanie z wiedzy i doświadczenia prawników Kancelarii Skłodowscy.

 

Chcesz dowiedzieć więcej o przekształceniach? Sprawdź nasze szkolenie.