Pracodawcy w celu uatrakcyjnienia warunków zatrudnienia oferują swoim pracownikom lub zleceniobiorcom dodatkowe pakiety socjalne w postaci usług medycznych. Ich zakup może być finansowany w całości przez podmiot gospodarczy, może też być w całości lub chociażby częściowo finansowany przez pracownika. Pojawiają się wątpliwości, jak prawidłowo rozliczyć przekazanie lub sprzedaż tego typu świadczeń w świetle przepisów VAT.
W przypadku sfinansowania pakietów medycznych w całości przez pracodawcę mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem usług. Generalnie opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usługi, jednakże zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT oznacza to również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. W związku z tym pracodawca powinien wykazać wartość przekazanych pakietów jako sprzedaż usług, stosując taką samą stawkę VAT jaka miałaby zastosowanie przy ich sprzedaży. Potwierdzają to interpretacje indywidualne, m.in. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 18 lutego 2015 r., nr IBPP3/443-1374/14/MN.
Część organów podatkowych ma odmienne zdanie w powyższej kwestii. Pojawiają się interpretacje indywidualne, zgodnie z którymi w przypadku usług zwolnionych z podatku VAT (a do takich należą m.in. usługi medyczne) nie mają zastosowania przepisy art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. Wynika to m.in. z interpretacji indywidualnych: Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 września 2016 r., nr IBPP3/4512-395/16-2/SR, Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 marca 2016 r., nr ILPP3/4512-1-241/15-4/NF czy też Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 4 października 2016 r., nr IPPP2/4512-534/16-4/AO. Podobne stanowisko zajął Minister Finansów w odpowiedzi na pismo Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej z 5 lutego 2015 r.: "przepis art. 8 ust. 2 u.p.t.u., odnoszący się do nieodpłatnego świadczenia usług, nie znajduje zastosowania w odniesieniu do tych czynności, które w razie ich uznania za podlegające opodatkowaniu zostałyby zwolnione od podatku".
W przypadku sprzedaży pakietów medycznych pracownikom za cenę zakupu wątpliwości jest dużo mniej- taka czynność podlega opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, dodatkowo jest możliwość skorzystania z ustawowych zwolnień. Zgodnie z art.8 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. W związku z tym odsprzedaż pakietów medycznych może skorzystać ze zwolnień zawartych w art. 43 ust. 1 pkt 18 - 19a ustawy o VAT.
Pewne problemy stwarza natomiast ustalenie podstawy opodatkowania w przypadku odsprzedaży pakietów po obniżonej cenie. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że w takim przypadku należy zastosować nie kwotę zapłaconą przez pracownika, a wartość rynkową usługi. Jako podstawa podawany jest art. 32 ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku gdy między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieje związek mający wpływ na obniżenie wynagrodzenia, organ podatkowy ma prawo na określenie wynagrodzenia zgodnie z wartością rynkową. Takie stanowisko zajął Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z 18 marca 2016 r., nr PT8.8101.77.2016/PBD.
Kancelaria Podatkowa Skłodowscy
Marcin Jaworski
Artykuł archiwalny 07.08.2017