Istnieje
wiele sytuacji, w których przedsiębiorca może skorzystać z pomocy zewnętrznego
podmiotu lub zaufanej osoby, w celu
dokonania czynności w jego imieniu i na jego rzecz. Wtedy to, mocodawca
(przedsiębiorca, inna osoba) udziela pełnomocnictwa, najlepiej w formie pisemnej. Rodzaj pełnomocnictwa uzależniony jest od zakresu
lub rodzaju czynności, do jakich upoważniony jest pełnomocnik.
Wyróżnia się trzy rodzaje pełnomocnictwa: ogólne, rodzajowe i szczególne. Pełnomocnik
może również występować w imieniu swojego mocodawcy na poczcie lub w banku i
mieć dostęp do firmowego konta.
W
przypadku pełnomocnictwa ogólnego, pełnomocnik uprawniony jest
do czynności związanych
z bieżąca działalnością w ramach tzw. "zwykłego zarządu" mocodawcy, czyli bez
możliwości np. zaciągania zobowiązań, sprzedaży mienia itp.
Pełnomocnictwo rodzajowe upoważnia do wykonywania czynności określonego rodzaju. Dzięki niemu pełnomocnik może reprezentować przedsiębiorcę we wszystkich sprawach przed sądami lub urzędami skarbowym. Przy czym podkreślenia wymaga fakt, że przed sądami powszechnymi przedsiębiorcę reprezentować może radca prawny lub adwokat, przed sądami administracyjnymi w sprawach np. podatkowych, reprezentować może doradca podatkowy - zwani pełnomocnikami profesjonalnymi, którzy gwarantują rzetelne prowadzenie sprawy. Dodatkowo pełnomocnik będący doradcą podatkowym może zostać ustanowiony przez podatnika dla reprezentowania jego spraw przed organami podatkowymi na podstawie art. 137 Ordynacji podatkowej.
Pełnomocnictwo szczególne precyzyjnie określa czynność, jaką może
wykonywać wskazana osoba
w imieniu przedsiębiorcy. Taką czynnością może być udział w negocjacjach, lub
sprzedaż rzeczy wskazanej w pełnomocnictwie. Sprzedaż nieruchomości przez
pełnomocnika jest dopuszczalne, z tym, że pełnomocnictwo dla swej ważności musi
być sporządzone w formie aktu notarialnego. Innym rodzajem pełnomocnictwa
szczególnego jest upoważnienie dla doradcy podatkowego do podpisywania
deklaracji podatkowych na podstawie art. 80a Ordynacji podatkowej. Pełnomocnictwo do podpisywania
deklaracji oraz zawiadomienie o odwołaniu tego pełnomocnictwa składa się
organowi podatkowemu właściwemu w sprawach podatku,
którego dana deklaracja dotyczy.
Przedsiębiorca,
który chce powołać pełnomocnika, oprócz zakresu uprawnień może również wskazać
okres, w którym pełnomocnictwo jest ważne. Brak określenia daty obowiązywania
jest jednoznaczne
z pełnomocnictwem bezterminowym, które obowiązuje do odwołania. Odwołanie
pełnomocnictwa można dokonać w każdej
chwili.
Osoby
prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą lub w formie spółki cywilnej i
są zarejestrowani w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności
Gospodarczej, mogą ujawnić we wpisie swoich pełnomocników. Przepisy wymagają,
by była nim osoba fizyczna, posiadająca zdolność do czynności prawnych. Taki
pełnomocnik ma prawo do załatwiania wielu spraw związanych
z ewidencją działalności gospodarczej. Pełnomocnik przedsiębiorcy powołując się
na pełnomocnictwo powinien je okazać drugiej stronie, bądź przedstawić wydruk z
CEDIG, z którego będzie wynikało jego umocowanie.
Artykuł archiwalny, stan prawny na dzień 19 września 2015r.
Katarzyna
Budny
radca prawny
Kancelaria Radcy Prawnego i Doradcy Podatkowego Justyna
Kuś-Jakubowska, Dariusz Skłodowski Honestus Spółka Partnerska